Paleta jest to platforma nośna z nadbudową lub bez nadbudowy, która służy do skomasowania towarów, w celu uformowania jednostki ładunkowej do transportu, magazynowania i układania w stosy, przy wykorzystaniu jezdniowych urządzeń przemieszczających lub wózków przemieszczających. Paleta ładunkowa – urządzenie przeznaczone do układania na nim ładunków, dostosowane do zmechanizowanego przemieszczania jako paletowa jednostka ładunkowa. Palety są pewnym rodzajem opakowań, ponieważ służą do transportu towarów oraz na nich jest on przechowywany . Gospodarka nie funkcjonowałaby normalnie bez tego elementu.

Pomieszczenia magazynowe, w których przechowywany jest towar są dostosowane do składowania w nich różnych typów palet. Warto tutaj wspomnieć, że logistyka wiąże z paletami funkcję ochronną co oznacza, iż ostatecznym celem firm logistycznych jest dostarczenie właściwych produktów w odpowiedniej ilości na wskazaną przez odbiorcę lokalizację oraz we właściwym czasie i przy zachowaniu właściwej jakości transportowej towaru.

Palety możemy podzielić biorąc pod uwagę różnorodne kryteria:

– kryterium przeznaczenia (uniwersalne, specjalne)

– kryterium rozwiązania konstrukcyjnego (płaskie, słupkowe, skrzyniowe, jednopłytowe, dwupłytowe, dwuwejściowe, czterowejściowe, składane, rozbieralne, nierozbieralne itp.)

– kryterium sposobu użycia (jednorazowe, wielokrotnego użytku)

– kryterium rodzaju tworzywa (drewniane, metalowe, z tworzyw sztucznych, papierniczych czy mieszanych)

– kryterium występowania płóz, z pełnym blatem lub ażurowe itp.

– Kryterium stanu palet (nowe, używane, zniszczone, naprawiane itp.)

Zalecenie normalizacyjne dotyczące koordynacji wymiarowej ustala:

– Dla opakowań – wymiary palety 800×1200 mm pomniejszone o 5%, tj. wymiary 760×1140 mm. Dla środków transportowych i pomieszczeń magazynowych – wymiary palety 800×1200 mm powiększone o luz manipulacyjny tj. 900×1300 mm (minimum 870×1270 mm) inaczej miejsce paletowe.

– Rodzaje palet: Palety drewniane – płaskie, czterowejściowe (800×1200 mm wysokość 144 mm), służą do formowania jednostek ładunkowych z wyrobów odpornych na uszkodzenia mechaniczne w czasie piętrzenia i transportu. Palety słupkowe – wysokość słupków 100 cm, stosowane do wyrobów opakowanych lub nie opakowanych, charakteryzujących się niską wytrzymałością na ściskanie. Palety skrzyniowe – stosowane do ładunków o nieregularnych kształtach i niewielkich gabarytach. Rodzaje palet skrzyniowych: ze ścianami z blachy, drewna płyt wiórowych, tworzyw sztucznych ze ścianami z siatki, prętów itp. Nierozbieralne, o konstrukcji sztywnej, uniemożliwiającej demontaż poszczególnych elementów. Rozbieralne o konstrukcji umożliwiającej demontaż poszczególnych elementów. Składane o konstrukcji umożliwiającej składanie poszczególnych elementów. Palety specjalne – do formowania jednostek z wyrobów o specyficznych kształtach.

Rodzaje palet:

– Palety dla wyrobów o dużych gabarytach i nieregularnych kształtach

– Palety do wyrobów prostopadłościennych

– Palety do beczek i bębnów

– Palety do zwojów (papier, papa, dywany)

– Palety jednorazowego użytku – wykonane z materiałów odpadowych oraz z tworzyw sztucznych spienionych. Wyroby o małych gabarytach luzem lub w opakowaniach jednostkowych, a także wyroby nieodporne na uszkodzenia mechaniczne w czasie magazynowania i transportu mogą być pakowane do metalowych lub z tworzyw sztucznych pojemników wielokrotnego użytku.

Rodzaje pojemników:

– Pojemniki metalowe z blachy wykonywane są jako nieskładane, z zamknięciami przystosowanymi do plombowania. Stosowane są do formowania jednostek ładunkowych z wyrobów drobnych i ciężkich (śruby, łożyska, nakrętki).

– Pojemniki metalowe siatkowe – wykonywane są jako składane, z zamknięciami umożliwiającymi plombowanie o wymiarach podstawy 400×800 mm, 600×800 mm oraz 1200×800 mm. Stosowane są do formownia jednostek ładunkowych z wyrobów przestrzennych, lekkich.

– Pojemniki z tworzyw sztucznych (PE-HD) wykonywane są jako nieskładane lub składane. Posiadają wieko przystosowane do plombowania lub nie posiadają wieka. Stosowane są do formownia jednostek ładunkowych z wyrobów drobnych nieopakowanych lub opakowanych.

– Pojemniki drewniane lub z materiałów drewnopochodnych wykonywane są jako nieskładane lub składane o wymiarach podstawy 400×800 mm oraz 600×800 mm, z zamknięciami umożliwiającymi plombowanie. Stosowane są do pakowania artykułów technicznych, piśmiennych, pasmanterii itp.

Pakietowe jednostki ładunkowe formowane są przeważnie z wyrobów nieopakowanych o wymiarach większych od wymiarów typowej palety ładunkowej, a więc szkła płaskiego, płyt pilśniowych, blach i rur stalowych, metalowych elementów konstrukcyjnych, elementów armatury ogrzewczej, wentylacyjnej. Wymiary jednostek pakietowych zależą od rodzaju formowanych wyrobów i dlatego można spotkać różnorodność stosowanych rozwiązań. Do wiązania pakietów stosuje się: jarzma, klamry, obejmy, taśmy, druty. Pakiet powinien być tak uformowany aby umożliwiał piętrzenie w stabilne stosy. W Polsce ustalono i przyjęto system wymiarowy oparty w swych założeniach teoretycznych na tzw. systemie norweskim, tj. ustalającym wewnętrzne wymiary opakowań transportowych ( w przeciwieństwie do szwajcarskiego w którym ustala się zewnętrzne wymiary opakowań transportowych).

System ten został ujęty w normie PN-89/O-79021. Opiera się on na następujących zasadach: podstawą wyjściową systemu wymiarowego opakowań transportowych jest uprzywilejowana paleta ładunkowa o wymiarach 800×1200 mm; dla opakowań prostopadłościennych obowiązują szeregi wymiarów wewnętrznych opakowań transportowych oraz szeregi wymiarów zewnętrznych opakowań jednostkowych wkładanych do tych opakowań transportowych; przyjęto założenie teoretyczne, że grubość ścianek opakowania transportowego powinna być wprost proporcjonalna do jego wielkości i wynosić przeciętnie 5% wymiarów liniowych opakowań.

Wykorzystanie powierzchni ładownej palety przez opakowania transportowe o dnie prostokątnym powinno wynosić około 100%; dopuszcza się mniejsze wykorzystanie powierzchni palety, jednak nie poniżej 90%; opakowania nie mogą zbytnio wystawać poza obrzeże palety, przewisy muszą się mieścić w przewidzianym luzie wynoszącym +40 mm na każdy wymiar liniowy. Jako największe wymiary liniowe opakowań transportowych przyjęto pomniejszone o 5% wymiary palety 800×1200 mm, a jako najmniejsze-graniczny wymiar dla opakowań-190 mm. Wymiary liniowe opakowań transportowych utworzono przez podzielenie pomniejszonych o 5% wymiarów palety przez liczby naturalne oraz przez odpowiedni dobór powstałych w ten sposób wymiarów wewnętrznych długości opakowań transportowych. Postanowienia normy stosuje się przy projektowaniu opakowań transportowych z różnych tworzyw i do różnych towarów z wyjątkiem przypadków, gdy kształt towaru wymaga odbiorcy zagranicznego lub inne specjalne okoliczności uzasadniają zastosowanie innych wymiarów opakowań.

Palety są ogniwem, które łączą producenta przez handel z ostatecznym odbiorcą produktu. Biorąc pod uwagę aspekt transportu palety powinny spełniać następujące funkcje: ochronną, ułatwiającą transport i magazynowanie oraz funkcję manipulacyjną.

Palety są wykorzystywane zazwyczaj przez duże przedsiębiorstwa produkcyjne, hipermarkety, hurtownie, sklepy, a także w budownictwie i wielu innych branżach tam, gdzie jest potrzeba ich zastosowania.

Najwięcej palet znajduje się w magazynie. To w nim odbywa się najwięcej czynności związanych z przyjmowaniem i wydawaniem towarów. Osoby tam zatrudnione muszą zwracać uwagę na właściwy sposób przechowywania towarów. Zastosowanie palet zależy od funkcji jaką mają spełniać, oraz od rodzaju składowanego na nich towaru. Do wyboru mamy palety z różnego materiału oraz w różnych wymiarach, w niektórych branżach ważny jest nawet odpowiedni kolor palety. Pod uwagą bierze się także metodę magazynowania oraz ilość towaru, który ma być wydany jednorazowo. Czasem niektóre towary mogą być przechowywane na paletach bez opakowania, można stwierdzić, że palety umożliwiają bezpieczne gromadzenie i przechowywanie towarów bez straty ich właściwości.

Do najbardziej powszechnie używanych palet w Polsce, należą palety ze znakiem EUR. Najważniejsze jest używanie przez firmy logistyczne palet spełniających europejskie normy bezpieczeństwa, które potwierdzone są certyfikatami przez uprawniony do tego urząd.

Jeżeli chodzi o palety plastikowe to bardzo często stosuje się je do przewożenia środków chemicznych oraz innych niebezpiecznych środków. Palety drewniane mają zastosowanie w zasadzie w każdej branży, możemy je spotkać np. w magazynach marketów. Natomiast w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym zastosowanie mają palety aluminiowe. Ogólnie te palety stosowane są wszędzie tam, gdzie wymagane jest zachowanie bezwzględne czystości i higieny.

Najprościej opisując, palety transportowe to płaskie drewniane lub wykonane z innego tworzywa środki załadowcze,  stosowane do magazynowania lub transportu ułożonych najczęściej w stosie towarów.

Wybór własciwej palety pozornie prosty może okazać się dosyć skomplikowany. Przy wyborze odpowiedniej palety trzeba pamiętać o różnych czynnikach, a także wziąść pod uwagę wiele opcji. Obecnie wybór palet jest bardzo szeroki więc można dopasować rodzaj palety dokładnie do naszych zapotrzebowań. Głównym czynnikiem, który należy rozpatrzeć przed dokonaniem zakupu palety jest określenie jej zastosowania. Główne kryteria wyboru palety to:

1. Rozmiar. Najczęściej spotykane palety to euro 1200 x 800 i przemysłowe 1200 x 1000, poza tymi wymiarami stosuje sie także wymiary bardziej specjalistyczne 800x 600 (półpaleta), 400 x 600 ( ćwierćpaleta) 1100 x 1100 ( używane często przy transporcie kontenerowym ), 400 x 400 lub 400 x 300 ( palety wystawowe, najczaściej z tworzyw sztucznych, steropianu, sklejki lub tektury ).

2. Nośność. Wyróżniamy nośność: statyczną (określa wytrzymałość palety z ładunkiem ), dynamiczną ( określa wytrzymałość palety z ładunkiem ruchu np. w czasie jej transportu wózkiem widłowym ), regałowa ( określa wytrzymałość palety polożonej z ładunkiem na regale wysokiego skladowania ).

3. Rodzaj materiału, z którego jest zrobiona. ( drewno, plastik, karton, styropian, metal, sklejka ), to kryterium przekłada sie na wiele innych aspektów takich jak cenę, wytrzymałość, rodzaj zastosowania, wagę, kolor, warunki higieniczne, sposób transportu lub magazynowania itp.

4. Cena palety

5. Rodzj składowanego ładunku

6. Zastosowanie ( tranport, magazynowanie, sposób magazynowania,)

7. Waga palety ( liczy się np. przy transporcie lotniczym)

8. Wielokrotnego użytku lub jednorazowe.

9. Specjalistyczne. (np. do transportu beczek, materiałów sypkich, produktów spożywczych itp.)

10. Rodzaj blatu ( pełne, ażurowe, gładkie, antypoślizgowe, wyposazone w ranty itp.)

11. rodzaj płóz, ( dwu płozowe, trój płozowe, na stopkach, zestawne itp.)

12. nowe, używane.

Wszystkie powyższe kryteria mają znaczenie w różnych specyficznych sytuacjach, najczęściej jednak bierze sie pod uwagę rachunek ekonomiczny, zakup palet musi być przede wszystkim adekwatny do zastosowania. W razie wątpliwości dotyczących wyboru odpowiedniej palety można złożyć zapytanie za pomocą formularza kontaktowego zamieszczonego w zakładce kontakt lub bezpośrednio na maila biuro@rynekpalet.pl

Palety są jedną z podstawowych jednostek ładunkowych systemu transportowego, dystrybucji i magazynowania materiałów. W latach 80 – tych wraz z rozwojem produkcji tworzyw sztucznych rozpoczęto produkcję palet plastikowych. Obecnie możemy obserwować stały wzrost udziału rynkowego tych nośników głównie wskutek bardzo rygorystycznych uregulowań fitosanitarnych dotyczących palet drewnianych, ale także ze względu na szereg zalet jakich nie mogą zaoferować palety drewniane.

Palety te mają swoje zalety, są bardziej odporne na działanie czynników mechanicznych w szczególności nadają się do transportowania i magazynowania środków niebezpiecznych oraz produktów spożywczych. Palety wykonane z tworzyw sztucznych tak samo jak i palety drewniane mogą być poddane procesowi recyklingu. Palety drewniane są bardzo proste w konstrukcji, to kilka połączonych za pomocą gwoździ desek, które w ostateczności służą jako sztywne podłoże do zabezpieczenia przewożonego towaru. Wadą palety z drewna jest trudność utrzymania jej w czystości. Większość powstałych zabrudzeń jest nie możliwych do całkowitego usunięcia, dlatego tracą one na swojej jakości. Palety drewniane z widocznymi uszkodzeniami i zabrudzeniami zaliczane są do drugiego gatunku palet.

W przypadku palet plastikowych dezynsekcja nie jest potrzebna, co sprawia że ich użytkowanie w okresie żywotności jest znacznie tańsze. To wszystko sprawia, że stanowią one realną alternatywę dla palet drewnianych i stają się coraz bardziej popularne przy transporcie materiałów. Zalety palet plastikowych to: higiena, stała jakość i wymiary, brak drzazg czy gwoździ, niepochłanianie wody oraz relatywnie niska waga.

Ponadto są one odporne na warunki atmosferyczne, można je sztaplować i gniazdować, co pozwala na maksymalne wykorzystanie przestrzeni. Mogą one być łatwo naprawione lub zastąpione, a także posiadać unikalny kolor czy logo firmy.

Różnice między paletami drewnianymi a plastikowymi najlepiej uwidaczniają się na przykładzie ekspertyzy porównawczej wykonanej na Politechnice Krakowskiej na Katedrze Mechaniki Doświadczalnej i Biomechaniki przez Instytut Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn. Ekspertyza przygotowano na podstawie testów przeprowadzonych na europaletach plastikowych produkowanych przez firmę Becker sp. .z o.o. i atestowanych paletach drewnianych. Porównanie dotyczy trzech cech palet: obciążenia dynamicznego palet, współczynnika tarcia i udarności.

Obciążenie dynamiczne- palety drewniane przenoszą obciążenia do 1500 kg na wózku widłowym i regałach wysokiego składowania wykazując o połowę mniejsze ugięcia niż palety plastikowe. Mimo tego jednak niebezpieczeństwo załamania się pod ładunkiem, wysłużonej palety drewnianej na regale wysokiego składowania, jest większe niż palety plastikowej o tym samym okresie użytkowania, ze względu na szybszy okres starzenia się drewna i trudne do wykrycia w drewnie osłabienia połączeń oraz procesy gnilne. Testowane palety plastikowe mają połączenia spawane, które nie ulegają osłabieniu w procesie starzenia i grubościenną konstrukcję odporną na atmosferyczną korozję i promieniowanie ultrafioletowe. Uszkodzenia, które mogą spowodować załamanie się palety plastikowej muszą być natury mechanicznej takiej jak rozcięcie słupków i są dobrze widoczne dla użytkownika. Zniszczenie palety następuje przy bardzo dużych i widocznych ugięciach a zniszczenie udarowe jest praktycznie niemożliwe.

Współczynnik tarcia jest wyższy dla drewna niż plastiku, dlatego powierzchnia palety plastikowej posiada kotwy stożkowe o wys. 1,5 mm lub bortnice.

Udarność – palety drewniane ulegają łatwiej uszkodzeniom mechanicznym niż plastikowe, ale kruchość palet plastikowych wzrasta w temperaturze poniżej zera. Palety plastikowe wykonane z mieszanki polietylenu liniowego i wysokiej gęstości który wykazuje dużą elastyczność nawet w temperaturze –20°C.

Podsumowując europalety drewniane są akceptowane w ogólnoeuropejskim obrocie handlowym i nie muszą być zwracane do dostawcy, są również tańsze od plastikowych i przenoszą większe od nich obciążenia dynamiczne przy mniejszym ugięciu. Wadą jest trudność utrzymania ich w czystości oraz szybkie starzenie się a co za tym idzie koszty wymiany na nowe ze względu na bezpieczeństwo. Palety plastikowe posiadają zalety estetyczne i higieniczne, są również opłacalną inwestycją długoterminową, pod warunkiem cyrkulacji w obrocie zamkniętym, ze względu na znacznie dłuższą żywotność i większe bezpieczeństwo w obrocie.

Palety plastikowe wypadają także znacznie lepiej w wynikach badań bakteriologicznych. Utrzymanie w czystości bakteriologicznej palet plastikowych jest dużo łatwiejsze aniżeli palet drewnianych. Wystarcza mycie zimną wodą powierzchni zanieczyszczonej uprzednio mikroorganizmami, żeby uzyskać poziom czystości spełniający wymogi normy dopuszczającej bezpośredni kontakt z żywnością. Różnice w zanieczyszczeniu bakteryjnym pomiędzy paletami z oryginalnego surowca a paletami z surowca wtórnego (porecyklingowego) są praktycznie niewidoczne. Natomiast palety drewniane umyte w ten sam sposób mają na swojej powierzchni 80 razy więcej bakterii niż palety plastikowe.

Przy wyborze właściwych palet trzeba pamiętać o kilku czynnikach: – paleta musi mieć odpowiednią ładowność, tak aby bezpiecznie unieść ładunek podczas całego łańcucha dystrybucji oraz aby nie nastąpiły żadne jej deformacje. Po drugie musi spełniać wymogi ekologiczne i dokonać co najmniej jednej lub kilku rotacji w systemie. Po trzecie palety muszą być kompatybilne z pozostałym sprzętem transportowym, a ich cena powinna być dopasowana do wartości przewożonego produktu zgodnie z rachunkiem ekonomicznym.